Co to jest klasyfikacja IP?
Za pomocą klasyfikacji szczelności opraw oznaczonej symbolem IP (ang. International Protection Rating) określa się stopień szczelności oprawy przed zamoknięciem i penetracją ciał stałych. Dzięki temu, że lampy posiadają klasyfikację szczelności możemy dobrać oświetlenie zewnętrzne, które pomimo opadów deszczu będzie odporne i nie ulegnie zalaniu w wyniku np. intensywnych opadów deszczu. Poniżej przedstawiamy najczęściej spotykane i popularne oznaczenia szczelności w oprawach oświetleniowych:
- IP20 - oprawy do stosowania wewnątrz pomieszczeń, np.: domów, biur, suchych i ogrzewanych hal produkcyjnych, sklepów, centrów handlowych;
- IP21, IP22 - oprawy zabezpieczone przed skraplaniem się wody i kroplami, zastosowanie np.: pod wiatami i w nieogrzewanych halach;
- IP23 - oprawy do stosowania wewnątrz nieogrzewanych pomieszczeń i na zewnątrz;
- IP43, IP44 - oprawy do oświetlenia terenów otwartych;
- IP50 - oprawy przystosowane do pracy w środowisku zapylonym (zewnętrzna część oprawy łatwa do czyszczenia);
- IP54 - oprawy bryzgoszczelne — do miejsc zapylonych i wilgotnych;
- IP60 - oprawy całkowicie zabezpieczone przed zbieraniem się pyłu, przeznaczone do zastosowań w skrajnie zapylonych środowiskach;
- IP65, IP66 - oprawy odporne na strumień wody pod ciśnieniem, do stosowania w miejscach, gdzie otoczenie jest często czyszczone; oprawy te nie są całkowicie wodoszczelne;
- IP67, IP68 - oprawy przystosowane do zanurzenia i pracy w wodzie — zastosowania: np. oświetlenie basenów, fontann.
Klasa szczelności IP
Pierwszy znak kodu IP oznacza odporność na penetrację ciał stałych i jest numerowana od 0 (brak ochrony na penetrację ciał stałych) aż do 6 (całkowita pyłoszczelność). Drugi znak kodu IP oznacza odporność na wodę. Oznaczenia występują od 0 (brak ochrony), aż do 8 (ochrona przed zalaniem pomimo ciągłego zanurzenia we wodzie). Jeśli w kodzie IP występują dodatkowe oznaczenia (trzecie i czwarte), to określają odporność opraw na uderzenia. Poniżej znajduje się przydatna ściąga jak poprawnie odczytywać klasyfikację opraw IP:
Szczelność opraw przed wnikaniem ciał stałych
0 - brak ochrony
1 - ochrona przed ciałami stałymi o śred. 50,0 mm
2 - ochrona przed ciałami stałymi o śred. 12,5 mm (palce, narzędzia)
3 - ochrona przed ciałami stałymi o śred. 2,5 mm
4 - ochrona przed ciałami stałymi o śred. 1 mm (drut)
5 - pyłoodporność (niewielkie ilości pyłu)
6 - pyłoszczelność (zupełna ochrona)
Szczelność opraw przed zalaniem
0 - brak ochrony przed zalaniem wodą
1 - ochrona przed padającymi pionowo kroplami wody
2 - ochrona przed kroplami wody padającymi pod kątem do 15° względem położenia normalnego
3- ochrona przed kroplami wody padającą pod kątem do 60° od pionu
4 - ochrona przed kroplami wody padającymi pod dowolnym kątem (deszcz)
5 - ochrona przed strumieniem wody z dowolnego kierunku
6 - ochrona przed falami i silnym strumieniem wody
7 - ochrona przed zanurzeniem na głębokość do 1m pod powierzchnią w czasie do 30 minut
8 - ochrona przed ciągłym zanurzeniem do 1m głębokości
9 - ochrona przed strugą wody pod ciśnieniem 80-100 barów w temperaturze do +80 °C
Klasyfikacja szczelności opraw
Dzięki znajomości klasyfikacji szczelności opraw jesteśmy w stanie dobrać oprawy oświetleniowe tak, by z powodzeniem spełniały swoją rolę i nie uległy uszkodzeniu. Jest to bardzo ważne przy oświetlaniu elewacji, podjazdu, czy innych miejsc wystawionych na działanie czynników zewnętrznych takich jak woda, czy pyły. Klasyfikację szczelności opraw IP powinniśmy zastosować również podczas tworzenia projektu oświetlenia łazienkowego.
- Ściany budynku — Na elewację wymagane się oprawy ze stopniem szczelności IP44 (ochrona przed kroplami padającymi pod dowolnym kątem, ze wszystkich stron — deszcz). Na ścianach można instalować różnego rodzaju kinkiety i plafoniery. Wybierając tego rodzaju oświetlenie z przeznaczeniem do montażu na zewnątrz należy zwrócić uwagę czy lampy mają wystarczające IP.
- Podbitka, zadaszenia — Niższe wymagania mają oprawy instalowane w podbitce. Usytuowanie lamp zabezpiecza je przed bezpośrednim zalewaniem wodą, deszczem, kroplami wody. Klasa IP23 oznacza ochronę przed kroplami padającymi pod kątem 60° od pionu.
- Grunt — Oprawy wbudowywane w trawnik czy chodnik muszą być bardzo dobrze zabezpieczone przed wilgocią i strumieniami wody z opadów atmosferycznych. Wyroby ze stopniem szczelności IP65 wytrzymują działanie strumienia wody z dowolnego kierunku. Lampy tego rodzaju mają nieprzepuszczalne, odporne na zmienne warunki obudowy, klosze z hartowanego szkła lub tworzywa sztucznego, kołnierze ze stali nierdzewnej i uszczelki od strony klosza oraz wejścia zasilania. Wśród opraw najazdowych są produkty ze stopniem IP67. Mają jeszcze solidniejsze zabezpieczenia – wytrzymują zalanie wodą (czasowe zanurzenie – dolna powierzchnia obudowy oprawy znajdzie się 1 m pod powierzchnią wody a górna nie mniej niż 0,15 m na czas 30 min).
- Łazienki — Łazienki mają szczególne wymagania w zakresie instalacji opraw oświetleniowych. Ze względu na zmienne warunki (temperatura i wilgotność) oraz większe zagrożenie porażeniem prądem łazienka jest podzielona na strefy bezpieczeństwa z wyznaczoną wymaganą szczelnością opraw, oraz dopuszczalną wysokością napięcia zasilającego.
Klasyfikacja szczelności opraw oświetleniowych dla łazienek
Rysunek i poniższe opisy wyjaśniają jakie oprawy (o jakiej klasie ochronnej IP) mogą być używane w miejscach zagrożonych przez wodę w łazience. Zarówno rysunek jak i opisy zamieszczane są jedynie dla celów poglądowych — wyboru i montażu opraw w miejscach zagrożonych kontaktem z wodą musi dokonać elektryk z uprawnieniami!
Strefa 0 - wanna, brodzik kabiny prysznicowej — dopuszczone jest wyłącznie instalowanie opraw na bezpieczne obniżone napięcie 12 V o stopniu szczelności co najmniej IP67.
Strefa 1 (kolor niebieski) - ściana kabiny prysznicowej, przestrzeń nad wanną, generalnie obszar kąpielowy. Do 225 cm powyżej dna wanny lub brodzika prysznica — dopuszczone jest wyłącznie instalowanie opraw o stopniu szczelności co najmniej IP65.
Strefa 2 (kolor pomarańczowy) - przestrzeń do 60 cm od strefy 1 (kabiny prysznicowej oraz wanny, a także przestrzeń otaczająca umywalkę) - dopuszczone jest wyłącznie instalowanie opraw o stopniu szczelności co najmniej IP44.
Strefa 3 - przestrzeń poza strefą 0,1,2 - lampy dekoracyjne lub techniczne, które można stosować w normalnych warunkach domowych. Należy pamiętać, że zwiększona wilgotność w łazience może powodować przyspieszone korodowanie powierzchni lampy.
Przeczytaj na blogu:
by 