System szynowy oświetlenia
Coraz bardziej popularnym elementem oświetlenia przestrzeni są szynoprzewody. Ten rodzaj oświetlenia sprawdza się bardzo dobrze zarówno w sklepach jak i w pomieszczeniach domowych. Szynoprzewody są wykorzystywane do oświetlenia salonów, korytarzy czy kuchni. Pozwalają one na skierowanie światła w dowolne miejsce, instalację wielu opraw na jednej szynie co jest bardzo dobrym rozwiązaniem dla pomieszczeń, które nie posiadają wielu punktów z przewodami umożliwiającymi podłączenie kilkunastu lamp na suficie.
W tym artykule opiszemy dwa systemy szynowe: szynoprzewód 1-fazowy i szynoprzewód 3-fazowy. Poniższy tekst odpowie na pytania, które z nich wybrać, jak je konfigurować i jak podłączyć.
Budowa systemu 1-fazowego i 3-fazowego
Zanim przejdziemy do omówienia poszczególnych systemów, podamy poniżej charakterystyczne elementy składające się na każdy z tych systemów. Sercem każdego z systemów są aluminiowe szynoprzewody przewodzące prąd oraz elementy do łączenia szyn pozwalające na dowolną konfigurację systemu szynowego.
- Aluminiowa szyna z przewodami przez które płynie prąd. W ofercie są zazwyczaj szyny o różnych długościach - 1; 1,5; 2 metrowe. Szyny mogą być natynkowe, do zabudowy lub podwieszane na linkach. Szyny natynkowe montujemy do sufitu za pomocą kołków rozporowych do muru lub kartongipsu.
- Zaślepka do szyny.
- Łącznik liniowy łączący dwie szyny w linii prostej. Np. do odcinka o długości 7 metrów możemy wykorzystać trzy szyny 2 metrowe i jedną szynę 1 metrową oraz trzy łączniki liniowe.
- Zasilanie początkowe/końcowe do szyny. Jest to element do którego podpinamy przewody instalacji elektrycznej do szynoprzewodu, np. na początku pierwszej lub ostatniej szyny w naszym skonfigurowanym systemie szynowym. Oczywiście wystarczy tylko jeden element zasilający dla całego systemu szynowego.
- Zasilanie centralne. Analogicznie do punktu 4. Jeżeli z jakiś powodów nie możemy podpiąć zasilania do pierwszej szyny, możemy to zrobić w środku systemu szynowego.
- oraz 7 i 8. Elementy przy pomocy których możemy rozbudowywać nasz system szynowy tworząc zakręty pod kątem 90 stopni lub rozwidlenia. Wszystko zależy od naszej wyobraźni i potrzeb oświetlania pomieszczenia. Oczywiście każdy z tych elementów przewodzi prąd.
Gdy zbudujemy szkielet naszego systemu wtedy możemy rozplanować ilość punktów świetlnych. Oprawy do szynoprzewodu w bardzo prosty sposób wpinamy do szyny. Możemy je przesuwać po całej szynie. Ilość użytych szyn i łączników w zasadzie może być nieograniczona. Wystarczy tylko jeden punkt zasilania.
System szynowy 1-fazowy co to znaczy?
Szynoprzewód 1-fazowy to taki, w którym prąd płynie tylko pomiędzy dwoma przewodami/prętami N i L w szynie. Efektem jest to, że wszystkie lampy podpięte do szynoprzewodu zasilane są z tych 2 przewodów. System szynowy 1 fazowy można podłączyć do większości instalacji domowych bez żadnych problemów. W praktyce mamy system szynowy, w którym mamy zainstalowane np. 10 reflektorów i po wciśnięciu klawisza ściennego wszystkie lampy na szynie włączą się lub wyłącza.
System szynowy 1-fazowy zatem warto montować w mniejszych pomieszczeniach, gdzie nie przeszkadza nam że muszą być załączone wszystkie lampy. Możemy też zbudować system szynowy w dużym pomieszczeniu i wpiąć tylko kilka lamp tam gdzie chcemy dobrze doświetlić wybrane miejsce.
Co to jest system szynowy 3-fazowy?
Szynoprzewód 3-fazowy ma wewnątrz szyny 4 przewody/pręty przewodzące prąd - trzy fazowe i jeden zerowy (wspólny dla wszystkich). Taka szyna pozwala nam podłączyć lampy do różnych faz co w efekcie pozwoli nam na włączanie i wyłączanie osobno lamp zainstalowanych na jednej szynie. W przypadku szynoprzewodu 3-fazowego, żeby wykorzystać cały jej potencjał, należy wcześniej przygotować odpowiednią instalację elektryczną w pomieszczeniu. Potrzebna jest instalacja trój obwodowa oraz wyłącznik 3-klawiszowy. Można również podłączyć system pod instalację dwu obwodową oraz wyłącznik 2-klawiszowy, tylko wtedy nie wykorzystamy w pełni ilości kombinacji zapalania źródeł światła.
Działanie systemu trójfazowego można opisać na dwóch przykładach:
1. Mamy 1 szynę trójfazową i 3 reflektory zainstalowane na tej szynie oraz wyłącznik 3-klawiszowy. Przy reflektorach 3-fazowych mamy przełącznik z oznaczeniem 1, 2 i 3. Gdy ustawimy przełącznik na lampie na cyfrę "1" to reflektor będzie połączony z fazą nr. 1 oraz przewodem neutralnym. W drugiej lampie ustawimy na cyfrę "2" przez co reflektor będzie połączony z fazą nr. 2 oraz przewodem neutralnym. Reflektor nr. 3 ustawiamy w pozycji "3". Przy dobrze przygotowanej instalacji możemy włączyć tylko lampę nr. 1 lub tylko nr. 2 lub tylko nr. 3 albo włączyć lampę 1 i 3 , 1 i 2, , 2 i 3 lub włączyć wszystkie lampy. Mamy więc możliwość sterowania każdą lampą osobno, niezależnie od pozostałych.
2. W przypadku instalacji dwu obwodowej mamy do dyspozycji tylko 3 przewody oraz wyłącznik 2-klawiszowy, które przykładowo podłączamy w szynie do N, L1 i L2 a L3 pozostanie nie podłączone. Przy reflektorach 3-fazowych mamy przełącznik z oznaczeniem 1, 2 i 3. Gdy ustawimy przełącznik na lampie na cyfrę "1" to reflektor będzie połączony z fazą nr. 1 oraz przewodem neutralnym. W drugiej lampie ustawimy na cyfrę "2" przez co reflektor będzie połączony z fazą nr. 2 oraz przewodem neutralnym. Reflektor nr. 3 ustawiamy przykładowo w pozycji "2". Przy dobrze przygotowanej instalacji możemy włączyć tylko lampę nr. 1 lub pozostałe nr. 2 i nr. 3 lub włączyć wszystkie lampy. W odróżnieniu od pierwszego przykładu mamy możliwość sterowania lampami, ale nie każdymi z osobna.
W naszym sklepie dostępnych jest kilka systemów 1 i 3-fazowych w kategorii lampy sufitowe -> systemy szynowe. Bardzo ważną rzeczą jest, żeby dany system wybierać tylko w ramach jednego producenta. Często się zdarza, że systemy różnych producentów nie są ze sobą kompatybilne.
Po więcej poradników i artykułów zapraszamy na naszego bloga:
by 